Amerika’da yaşanan George Floyd cinayetinden sonra ırkçılığa karşı büyük protestolar gerçekleşti. O zamandan itibaren dünya üzerinde ırkçılığa karşı neler yapılabileceği ile ilgili çok sayıda yazı ve makale okumaktayız. Çocukların ten rengi ayrımcılığına maruz kaldığı ve ebeveynlerinin de çocuklarının sağlığı için bu durumdan endişe duydukları birçok üzücü olay bilinmektedir. Bu ağır yük, siyahi ailelerin omuzları üzerinde daha ağırdır. Çocuk gelişimini iyi bilmek ve öğrenilen bilgileri hayatta uygulamak, çocukların gelecek nesillerde ırkçılığa karşı olumlu davranışlar sergilemesinde, aktif olarak yardımcı olacaktır. Tüm ailelere, çocuklarıyla ırkçılık hakkında nasıl konuşması gerektiğini ve onlara bu konuda nasıl yardımcı olabilecekleri ile ilgili bilgiler vermek istiyorum.
Öncelikle çocuklar, gelişimlerinin erken dönemlerinde insanların nasıl göründüklerini fark ederler. Yıllardır yapılan araştırmalar, bebeklerin özellikle de doğumdan hemen sonra insanların yüzlerine uyum sağladığını göstermektedir. Yeni doğmuş bebekler, ilk kez yüzleri gördükten sadece birkaç saat sonra, diğer nesnelerden daha çok yüzlere bakmayı tercih ediyorlar. Yaşamlarının ilk birkaç ayında ise en tanıdık insanların yüzlerini tanımada daha da uzmanlaşıyorlar. Bu hızlı öğrenmenin sonucu, bebeklerin en iyi bildikleri yüzleri 3 aylıktan itibaren tercih etmeye başlamasıdır ve bu da kendi ırklarının yüzleri olma eğilimidir. Bebeklerin gelişimlerinin yaklaşık olarak 4. haftasında insanların gözlerine ve ağzına bir ilginin başladığı görülmektedir. Kendilerine benzeyen canlılara karşı biyolojik bir meyil olduğu görülmektedir. Bu durum yaşamın ilk zamanlarında bebeğin hayatta kalmasını sağlarken ırkçılığa karşı biyolojik bir yatkınlık olarak da söylenebilir. Çocuklar genellikle ırk ve cinsiyet gibi özellikleri erken fark ederler ve bu fiziksel özellikleri kendileri ve diğerleri arasında ayrım yapmak ve kendi kimliklerini oluşturmak için kullanırlar.
Bebeklerin günlük yüz deneyimlerindeki çeşitlilik, yüzlere bakmayı öğrenmeyi şekillendirebilir. Diğer ırkların yüzlerine maruz kalmak, bu yüzleri bir çocuğun kendi ırkının yüzleri kadar tanıdık hale getirmeye yardımcı olabilir. Bebekler diğer ırklardan bireylerin fotoğraflarına günlük olarak kısa bir süre maruz kalırlarsa, çok fazla çeşitliliği olmayan topluluklarda yaşıyor olsalar bile, aralarında ayrım yapma yeteneğini korurlar. Ancak bu hızlı öğrenme, nadir görülen yüzleri tanıma yeteneğini kaybetmelerine sebebiyet verebilir. Çözüm olarak, yüz çeşitliliğinin çocukların yaşamlarında çok nadir olmaması sağlanabilir.
Çocuklarla ırk hakkında konuşun, ancak ırkçı dile dikkat edin. Çocuklar erken yaşlarda insanlar arasındaki fiziksel farklılıkları fark etmeye başlayacağından, bu farklılıkları göz ardı etmemek önemlidir. Çocuklara ırktaki farklılıkların fark edilmemesi veya tanınmaması gerektiğini öğretmek, onlarda daha fazla karışıklık yaratır. Çocuklar, insanların farklı özelliklere sahip olduklarını bilirler. Okul öncesi yıllarında ırk hakkında konuşmaya ve soru sormaya başlayabildiğini fark ederler. Bu yaşlarda aynı zamanda cinsiyet farklılıklarını da fark ederler. Eğer çocuğunuz, sizden farklı olan birini fark ederse, çocuğunuza karşı açık olmak önemlidir. Bu nedenle çocuğunuzun, birisinin açık tenli iken birisinin koyu tenli olduğuna dikkat çekmesi durumunda, bu durumu kabul etmek ve hatta konuşmak için bir sorun yoktur. Açık uçlu sorularla duygularını ve düşüncelerini öğrenebilirsiniz. Burada önemli olan, ırka dayalı değer yargıları ve insanlar hakkında genellemeler yapmamaya dikkat etmektir.
Evde ırkçılık karşıtlığını teşvik edebilmenizin bir başka yolu, çocuklara erken yaşlardan itibaren empati ve adalet hakkında bilgi vermektir. Hem adalet hem de empati, başka birinin ne hissettiğini veya düşündüğünü anlamaktan kaynaklanır. Bu anlayış bebeklik döneminde gelişmeye başlar ve okul öncesi yıllara kadar devam eder. Empati, paylaşım ve adalet, pozitif sosyal ilişkiler, yakın dostluklar, iş birliği ve hatta okul başarısı dahil olmak üzere her türlü olumlu sonuca etki eder. Çocuklarla onların duyguları ve başkalarının duyguları hakkında konuşmak da empatinin gelişmesine yardımcı olabilir. Çocuklarıyla duyguları hakkında konuşan ebeveynlerin, empatisi yeteneği daha yüksek ve daha sosyal davranan çocukları vardır.
Erken yaşlardan itibaren çocukların yaşamlarının her yönüne çeşitliliğin dahil edilmesinin ırkçılık karşıtı bir geleceği desteklemeye yardımcı olabileceği bilinmelidir. Bu düşündüğünüz kadar zor olmayabilir. Çocuklarınızla birlikte okumak için kitaplar aramayı ve birçok farklı ırktan insanlarla dolu TV programlarını ve filmleri izlemeyi düşünebilirsiniz. Ayrıca, evde çeşitlilik ve empati hakkında konuşma şeklimizin farkında olmalıyız. Bu durum, çocukların insanlar arasındaki farklılıkları tamamen göründükleri şekilde kabul etmelerine yardımcı olabilir. Bu çeşitliliği kabul edersek, çocukların insanlara nasıl baktıklarına dair farklılıkları karıştırmadan büyüme şansları artar. Irkçılık bir psikolojik rahatsızlık değildir. Kökeni biyolojik yapımızla ilgili olsa da eğitsel, kültürel, ekonomik ve sosyolojik bir sorundur. Sağlıkla kalın.
