Yaz tatili ile yeni öğretim yılı arasındaki geçiş döneminde birçok öğrenci uyku sorunu yaşamaktadır. Yeterince dinlenmek, anaokulundan üniversiteye kadar tüm öğrenciler için önemlidir. Erken uyanma saatleri, gün boyu süren kurs programları, ev ödevi gereksinimleri ve ders dışı etkinliklerin tümü öğrencinin uyku programını etkileyebilir. Bunun sonucunda da ertesi gün sınıfta kendilerini yorgun hissetmelerine neden olabilir. Yetersiz uyku, 13 yaş ve altındaki çocuklar için özellikle sorunludur çünkü yaşlı bireylerden daha fazla günlük dinlenmeye ihtiyaç duyarlar. İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin genellikle her gece dokuz ila 11 saat uyuması gerekir ve okulların erken başlama saatleri, ödevlerini tamamlamak ve akşamları dinlenmek için onlara daha az zaman bırakabilir.
Çocuklar, sağlıklı alışkanlıklar konusunda rehberlik için ebeveynlerine bakarlar. Uyku, hiçbir insan için bir istisna olmamalıdır. Hem yetişkinler hem de çocuklar için düzenli bir uyku programı, vücudun ne zaman uyuması ve uyanması gerektiğini bilmesine yardımcı olur. Bir uyku programı, yorgunluk, bitkinlik ve gündüz uyuşukluğunu önlemeye yardımcı olur.
İhtiyaç duyulan uyku miktarı çocuğunuzun yaşına, aktivite seviyelerine ve bireysel ihtiyaçlarına göre değişir. Okul öncesi çocuklar için (3-5 yaş) 10-13 saat uyku gerekir. Okul çağındaki çocuklar için (6-13 yaş arası) 9-11 saat uyku gerekir. Gençler için (14-17 yaş) 8-10 saat uyku gerekir. Yaklaşık 10 ortaokulludan 6’sı ve her 10 liseliden en az 7’si okul geceleri yeterince uyumamaktadır. Lise öğrencilerinin neredeyse üçte ikisi her gece sekiz saatten az uyumaktadır.
Mümkün olduğunca, çocuklarınızın her gün aynı saatte yatma ve uyanma gibi tutarlı bir rutini sürdürmelerine yardımcı olmaya çalışın. Bu şekilde, bir aradan sonra okul yeniden başlasa bile, zaten programlı uyku alışkanlığı edinirler. Yeni bir uyku programına uyum sağlamanın bazı çocuklar için zor olduğunu unutmayın. Çocuğunuz yirmi dakika sonra uykuya dalmazsa, odasından çıkmasını ve mavi ışıktan uzak, sessiz, sakin bir aktivite (hafif ışıkta kitap okumak gibi) yapmasını sağlayın. Uykuları geldiğinde tekrar yatmalarına yardım edin.
Günün sonunda dinlenmek, çocukların iyi uyumasına ve ertesi gün okula hazırlanmasına yardımcı olabilir. İyi bir uyku vakti rutini oluşturabilirsiniz.
Örneğin; 10 yaşındaki bir çocuğun okula gitmek için sabah 6:30’da kalkması gerekiyor. Ertesi gün en iyi performansını on saat uyuduğu zaman gösterir. Akşam saat 19:30’da, yatmadan bir saat önce, tabletini yerine koyar. Dişlerini fırçalar. Oturma odasında sessizce kitap okur. Akşam 20:30’da anne ve babasından bir hatırlatma ile yatağa gider. Odası karanlık, sessiz ve dikkat dağıtıcı şeylerden uzaktır. Sabah 6:30’da okul için yenilenmiş ve heyecanlı hissederek uyanır.
Egzersiz uykuyu teşvik eder ve stresi azaltır. Okul yıllarında hareketsizliğin yetişkinlikte obezite riskini artırdığını unutmayın. Ayrıca, uykuya dalmalarını engelleyebileceğinden, çocuğunuzun yatma saatine çok yakın bir zamanda egzersiz yapmaması gerektiğini de unutmayın.
Çok fazla ders dışı aktiviteden kaçının. Aktivitelerle dolu bir programa sahip olmak eğlenceli veya heyecan verici olsa da boş zaman ve dinlenme zamanı da çocukların gelişimi için önemlidir.
Okuldan döndükten sonra ya da gün içinde şekerleme uykularını kısıtlayın. 30 dakikadan kısa tutmaya çalışın. Kafeinden kaçının.
Odayı karanlık tutun. Odanın serin ve havalandırılmış olduğundan emin olun. Gürültüyü ortadan kaldırın ve sessiz bir ortam sağlayın. Yatağı da sadece yatmak için kullanın.
En önemlilerinden biri de mavi ışık yayan elektroniklerden (TV, telefon, tablet, bilgisayar, vb) yatmadan en az yarım saat öncesinde kaçınmaya teşvik edin. Mavi ışığa maruz kalan çocukların uyku kaliteleri düşük olmaktadır.
Çocuğunuzun uyku düzenini oluşturamadığınızda, ertesi gün dikkatsizlik, enerji düşüklüğü, yüksek kaygı, karamsarlık gibi durumları tetikleyeceğini unutmayın. Mutlaka bir uzmandan destek alın.
Yeni eğitim-öğretim yılında bütün öğrencilere, velilere ve öğretmenlere başarılar dilerim. Sağlıkla kalın.
