Korona virüsün en çok etkilediği fizyolojik ihtiyaçlarımızdan birisi uykumuz oldu. Kimi insanlar virüsten etkilendikten sonra uyku bozuklukları yaşamaya başladılar, kimileri daha öncesinden de bozuk olan uyku düzenlerini pandemi süreciyle daha kötü bir hale soktular, kimileri de kendilerinden önce çocuklarının uykularını düşünür hale geldiler. Dünyanın dört bir tarafından gelen kötü haber ve ölümlerle birlikte kaygılarımızı yoğun yaşamaya başladık. Çözüm olarak sürekli haberlere odaklandık ve olumlu davranışlarda bulunmakta zorlandık. Bu süreç çocukların hem gelişimi hem de psikolojisi için uyku noktasında çok ağır yaralar açtı. Birçok çocuk şu anda iyi ve verimli bir şekilde uyumakta zorlanıyor. Peki çocuklarımıza nasıl yardımcı olacağız?
Uykunun çocuklar için daha da zor hale gelmesinin birçok nedeni vardır, ancak akla direk üç madde gelir. Program değişiklikleri, fiziksel aktivite eksikliği ve yüksek kaygı seviyeleri. Ev içinde ailelerin programları artık eskisi kadar tutarlı değil. Okulların kapanmasıyla beraber çocukların okul rutinlerinin dışına çıkmasıyla programlarında değişiklikler oldu. Sabahları kalkma ve okula yetişme rutinleri bile bir program dahilinde ilerliyordu. Gün içinde dışarı çıkmaları, arkadaşlarıyla oynamaları ve hatta teneffüslerde ve okula gidip gelirken yürüyüşleri bile fiziksel bir aktiviteydi. Son olarak da önceden de olan kaygı seviyelerinin virüs dolayısıyla daha fazla arttığı da bir gerçek. Bu konular için bazı şeyler yapmak mümkün.
Virüsün kontrol altına alınması tamamen geçtiği anlamına gelmiyor.
Çocuklar bir süre daha evde duracaklar gibi gözüküyor. Evin içinde
programlarınızı bu süreç devam edecek gibi oluşturun, süreç değişirse ona göre
planınızı değiştirin. Programlarınız artık öngörülebilir olmasa da
çocuklarınızı normal zamanda okula gidiş saatlerinden 1 ya da 2 saat sonra
uyandırın. Vücut saatlerinin ayarlanmasına da yardımcı olur. Aynı saatte uyumalarına
özen gösterin. Yatmadan önce rutin oluşturun ve her gece tutarlı uygulamaya
çalışın. Basit bir rutin uygulayabilirsiniz Diş fırçalama, tuvalet, kitap,
pijama gibi davranışlarla beyninizi uykuya hazırlayabilirsiniz.
Fiziksel aktivite uyku için çok
önemlidir fakat fiziksel aktivitenizi rutininize sığdırmaya çalışmak ve bunu
uygulamak çok daha önemlidir. Yapabilirseniz eğer aile ile beraber aktivite
yapabilirsiniz. Ufak spor, egzersiz uygulayabilirsiniz. Çocuklara yemek
vermeden önce merdivenlerden birkaç kez çıkıp inmelerini isteyebilirsiniz.
Yoga, dans ya da ufak çaplı bir parkur oluşturabilirsiniz. Artık belirli zamanlarda
dışarı çıkabiliyor olmaları aileler ve çocuklar için de büyük fırsat ve
olabildiğince yorulmalarını sağlayabilirsiniz.
Çocuklar, kaygı sebebiyle, yatmadan uykuya dalmak için sizden daha fazla yardım istiyor olabilir. Çocuklarda bu genellikle üç şekilde olur ve anlamanıza yardımcı olur. Çocuklarınız geceleri onlarla beraber yatağına uzanmasını sizden isteyebilir. Çocuğunuz geceleri yatakta sizinle olan endişeleri hakkında konuşmak isteyebilir. Çocuğunuz yatmadan önce, çocukların yapmayı sevdikleri ekstra taleplerden çok daha fazlasını yapıyor olabilir.
Uyku rutini olan çocuklar, rutini olmayan çocuklara göre daha iyi ve rahat uyuma eğilimindedir. Çocuk kaygı yaşıyorsa ailesini bırakmak istemeyecektir. Sürekli ebeveynini çağıracaktır. Uykuya dalması zor olacaktır. Daldıktan sonra geceleri sık uyanacaktır ve o zamanlarda da anne/babasını yanına isteyecektir. Yatmadan önce rutini çocuğunuzla konuşun. Kitap okuyup vedanızı oluşturun (sarılarak, öperek). Bir oyuncakla ya da güven verici bir eşyayla yatmasına izin verebilirsiniz. Yatmadan önce endişeli olduğunu size ifade edebilir. Böyle bir durumda konuyu kapatmayın, konuşun fakat bu konuyu mümkünse başka bir odada yapmaya çalışın. Endişeli düşünceleri ve zor sohbetleri rahatladıkları, uyudukları yerle ilişkilendirmemiş olursunuz. Bu korkuları her zaman konuşmayın, belirli bir zamanda istediği gibi paylaşmalarını söyleyin. Böylece çocukların günün her saatinde korkularına odaklanmalarını ve buna zaman harcamalarını önlemiş olursunuz. Uykuyla ilgili çok fazla sorun yaşıyorsanız mutlaka uzmandan destek almalısınız. Bunlar zor zamanlar fakat geçeceğini unutmayın. Önemli olan her daim ihtiyacımız olan uykumuza özen göstermemiz. İyi ve sağlıklı bir gün için iyi uykular dilerim.