Korona virüs vaka sayılarının kontrol edilebilir düzeye, şu an için, gelmesiyle beraber iş yerleri tekrardan açılmaya ve insanlar çalışmaya devam etmeye yavaş yavaş başlıyorlar. Bu süreçte temizlik önlemlerinin üst düzeyde tutulmasının ve davranışlarımızın virüs önceki gibi olmayacağını bilinmesi gereklidir. Virüs salgını çoğumuzun alışkanlıklarını ve davranışlarını değiştirmeye zorlamaktadır. Bu değişimi yapmamız gereklidir çünkü yapmazsak sonucunda ölüm olan bu virüsün bize bulaşma riski artmış olur. Ülkemize ve dünyaya baktığımızda en büyük değişikliklerden biri evden verdiğimiz günlük siparişlerimiz ve ihtiyaçlarımızın hepsi için internet alışverişlerimiz oldu. Bunun da en büyük sebebi virüsün yayılmasını durdurmak ve ölüm riskini azaltıp kendimizi korumak içindi.
Birçok ülke, bölge ve şehirlerde işletmeler kapatıldı, karantinalar uygulandı, dışarıda olan kişilere de hijyen gerekliliği zorunlu kılındı. Basit gibi görülen bu davranışların oldukça etkili olduğu kanıtlanmış oldu. İnsanlar davranışlarını alışkın olmadıkları bir şekilde değiştirdiler. Sürekli evde kaldık, samimi bir toplum olarak kalabalıktan kaçındık, maskeler taktık, ellerimizi 20 saniye ve günde defalarca yıkadık, uzaktan selamlaştık, bayram coşkusunu yaşayamadık, ibadetlerimizi hep birlikte gerçekleştiremedik ve sosyal mesafemize dikkat ettik. Değiştirdiğimiz bütün davranışlarımızı bireysel ve toplum sağlığı için yaptık. Buna rağmen insanlar ne kadar dikkatli ve temkinli oldukları konusunda farklılıklar gösterirler. Kendimizi bir anda başkalarının davranışlarını eleştirirken bulabiliriz. İnsanların davranışlarını anlamadığımızda veya kendimize ters geldiğinde, onları yargılamak kolaydır.
Örneğin; sürekli evde kaldığımızı ve sadece market alışverişlerimiz için sokağa çıktığımızı düşünelim. Sokakta trafiği gördüğümüzde, ‘Tüm bu insanlar nereye gidiyor? Neden evde kal çağrılarına uymuyorlar? Ben üzerime düşeni yaparken neden onlar yapmıyorlar?’ diye düşünebiliriz. Ya da maskemizi takıp, sosyal mesafemizi koruyarak alışverişe doğru yola çıktığımızı varsayalım. Arabanın içinde sadece tek bir kişinin maske taktığını görünce ya da 10 dakikada bir sürekli ellerini kolonya ile yıkadığını gördüğümüz kişilere karşı da ‘Neden bu kadar paranoyalar?’ diye düşünebiliriz.
İster mantığımızla ister toplum doğrularıyla bizden farklı davranış sergileyen herkese şaşkınlıkla bakabiliriz. Ne yazık ki, kendimizce ‘yanlış’ olarak değerlendirdiğimiz kişiye olumsuz bir bakış açısı oluşturup empati eksikliği gösteriyoruz. Herkes için neyin en iyi olduğunu unutuyoruz. Yargılayıcı bir tutum göstererek aklımızı ve kalbimizi kapatıyoruz. Peki bu yargılamalardan ve alçakgönüllülük eksikliğinden nasıl kaçınabiliriz?
Meraklı olarak. Merak uyandırıcı bir tutum benimsediğinizde eleştirel ya da yargılayıcı hissetmek imkansızdır. Siz evde kalırken komşunuz neden dışarı çıktı? Çalışması mı gerekiyor? Bakmakla yükümlü olduğu birisi mi var? Yaptığı davranışların nedenlerini düşünebilirsiniz. Arabada tek başınayken de maske takan birinin belki de bağışıklığı çok düşük olabilir. Belki çok fazla endişeli bir yapıda olabilir.
Kişilere karşı şefkat uygulayarak pandeminin insanların yaşamlarında nasıl değişiklik oluşturduğunu ve nasıl başa çıktıklarını öğrenebilirsiniz. Nezaketle yaklaşarak düşüncelerinizi genişletebilirsiniz.
Her bir insan için doğru olanı yapmak farklı anlamlar taşır. Neyi nasıl düşündüğümüz, tehlikeyi nasıl algıladığımız, değerlerimiz ve gerçeklerimiz farklıdır. Uyumlu olmak ve başkalarını kabul etmemiz gerekir. Farklı değerlere sahip olan kişilerin doğruluk kavramları farklıdır. Herkesin doğru olduğuna inandığı şeyi yaptığını görebildiğinizde, herkesin eşsiz varlığını kabul etmek daha kolaydır. Kabul etmek anlaşmak anlamına gelmez. Onları yapmalarına izin verdiğiniz anlamına gelir.
Merak, merhamet ve kabul çok yakın akrabadır. Merak ediyorsanız, şefkatli olmak daha kolaydır. Merhametliyseniz, kabul etmek daha kolaydır. Ve kabul ediyorsanız, merak etmek daha kolaydır. Yargılayıcı olmak kırılması zor bir alışkanlıktır. Bizi başkalarına karşı güçlü ve üstün hissettirir. İnsanların neden yaptıklarını merak edin. Başkalarına karşı iyilikle bakmaya ve düşüncelerinizi genişletmeye çalışın. Başkalarının sizden farklı olduğunu kabul edin. Dürüst, güvensiz, savunmasız, şüpheci, düşünceli, merhametli, isyankâr ve bir sürü farklı özellikte olan insanların var olduğunu unutmayarak birbirimize karşı merhamet ve kabul ile yaklaşalım. Herkesin erişebildiği destek ve bilgiyle, edindiği doğru ve algılarıyla ellerinden gelenin en iyisini yaptığını düşünün. Yargılamadan önce kendi işimizi mükemmel bir şekilde yaptığımızdan emin olup sonrasında empati kurabilmeyi hayatımızdan hiçbir zaman çıkartmayalım. Sağlıkla ve mutlu kalın.
