Dünya genelinde korona virüsün etkileri hala devam ederken ölüm oranları da her geçen gün artmaktadır. Bu süreçte yapılan birçok araştırmalar virüse karşı önlem almamız için bizi bilgilendirmektedir. Salgının ne zaman biteceği ya da gelecek konusundaki belirsizlikler insanları kaygılandırsa da bir diğer taraftan önemli araştırmaların yapılması, insanların virüse karşı önlem alması için yol gösterici bir nokta olmaktadır. Bu süreçte belirsizliğe ya da paniğe kapılmaktansa, çözüm yollarına odaklanmak daha yararlı olacaktır. Çin’de yapılan araştırmalara göre; virüse yakalanma riskinin daha fazla olduğu gruplar yaşlılar ve sigara içenler. Erkeklerin de kadınlara oranla daha fazla virüsten etkilenmektedir.
Türkiye’de yapılan son araştırmalara göre erkeklerin yüzde 42’si, kadınların ise yüzde 13’ü sigara kullanmaktadır. Ülkemizde sigaradan dolayı her yıl 83 bin kişi yaşamını yitirmektedir. Erkeklerde ise tütün kaynaklı ölümlerde ülkemiz dünya genelinde 2. Sırada yer almaktadır. Sigara başkama nedenlerinin başında merak gelirken, sigara kullanım yaşı ise çok küçük yaşlara kadar ülkemizde de inmektedir. Sigara sadece virüs için değil her zaman bir sağlık sorundur.
Sigara kullanan kişilerin, virüsten etkilenme riskinin 14 kat daha fazla olduğu belirtildi. Sağlığımızın bu kadar önemli olduğu hem hijyen hem sosyal olarak virüse karşı çözüm yollarını kullandığımız bu dönemlerde, sigara kullanarak bu riski arttırmak, kişilerin kendi sağlığını hiçe saymaları demektir. Sigara kullanan kişilerin evden dışarıya sadece sigara almak için bile çıkmaları virüsü eve taşıma riskini daha fazla arttırmaktadır. Korona virüsün direk akciğeri hedef aldığı bilinmektedir. Sigara kullanımı ise akciğerlerin zarar görmesine ve bağışıklık sisteminin yavaşlamasına neden olmaktadır. Enfeksiyon riskini arttırıp kişinin sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu dönemlerde sigarayı bırakmak hem virüs için hem sağlık için hem de gelecek için çok önemli bir zaman olduğunu söylemeliyim.
Peki bağımlılık türlerinden biri olan sigarayı kişiler nasıl bırakabilir? Sigara içen kişileri yüzde 70-80’i sigarayı bırakmak ister ve sigara içmekten memnun değillerdir. Bir sarmal sistemin içinde kişi sürekli bırakmak ister ve yeniden içer. Günün birinde ne de olsa bırakırım düşüncesiyle o sarmal sistemin içinden çıkamaz. Kişi sigaraya başlar, bırakmak istemez, bırakmayı düşünür, bunu planlar, dener ve bırakmayı sürdürür. Bunu başarabilen insan bu sarmaldan çıkar fakat son evrede vazgeçenlerin ve tekrar sigaraya başlayanların oranı da yüksektir. Sigarayı tek başına bırakmayı başarabilenlerin oranı yüzde 10’dur. Bu süreçte yardım almak bırakabilmek için en büyük çözümdür.
İlk önce kendinize sigarayı bırakma günü belirleyin. Bu kişiyi teşvik eder ve beyin de buna alışır. Bu süreçte kesinlikle destek almalı ve yalnız hissetmediğinizi bilmelisiniz. Çevrenizdeki kişilerin desteğini alın ve bırakan kişilerle sürekli konuşun. Nasıl bıraktıkları ile ilgili onların tecrübelerini dinleyin. Bu süreçte kriz geleceğini bilin ve bu süreci nasıl yöneteceğinizin planını önceden yapın. Bu krizler birkaç dakika sürecektir. Kendinizi sürekli meşgul edin. Sakız veya şeker bu krizler için çözümdür. Günün hangi saatlerinde ne kadar sigara içtiğinizi not alın ve bu zamanlarda kendinizi daha fazla meşgul edin. Sigarayı çok fazla beraber tükettiğiniz içecek veya yiyeceklerden uzak durun. Sigara içilmeyen yerlere gidin. Evde kaldığımız bu dönemlerde ailede başka bir kişi daha sigara kullanıyorsa beraber birbirinizi teşvik edin ya da bulunduğunuz yerlerde içmemelerini söyleyin. Kriz anında nefes egzersizlerini uygulayın. Burnunuzdan nefes alıp biraz bekledikten sonra ağzınızdan yavaşça verin. Bu süreçte hiçbir şekilde pes etmeyin. Kontrolünüzü bırakmayın. Stresli durumlardan uzak durun. Sigarayı neden bırakmak istediğinizi net olarak bilin ve sürekli bunu aklınıza getirin. Bunun için kendinize sorular sorun; Sigara benim sağlığımı nasıl etkiliyor? Sigara içersem sağlığıma ve aileme neler olacak? Bırakınca neler değişecek?
Sigarayı bırakmaya karar verdikten sonra bol su için ve beslenmenize dikkat edin. Düzenli egzersiz yapın. Yapamıyorsanız bile çok yememeye dikkat edin. Bıraktığınızda depresif bir ruh hali içinde olabilir, uyuma zorluğu çekebilir, sinirli/öfkeli/kaygılı olabilirsiniz. Karşılaşabileceğiniz zorluklara hazırlıklı olun. Yoksunluk belirtileri yaşayabileceğinizi unutmayın. Bu süreçte bir uzmandan mutlaka destek alın. Bırakmazsanız kalp krizi, beyin kanaması, kanser gibi hastalıkların, kısacası ölümün riskini arttırdığınızı unutmayın. Sigara kullanımı ve bağımlılığı önlenebilir bir sorundur. Başarabilirsiniz. Sağlıkla kalın.
