Stres günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası olmakla birlikte her geçen gün daha da karmaşık bir hale gelmektedir. İnsanların birbirleriyle aile, iş ve sosyal ortamda sürekli etkileşim halinde olmaları sebebiyle stresten kaçınmak ve stresi yaşamamaları kaçınılmazdır. Stres, bir gerginlik hali ya da tehdit oluşturan, değişme ya da uyum gerektiren herhangi bir çevresel istek ve beklentiyi ifade etmektedir. Kişide fizyolojik ve psikolojik uyum halinin bozulmasıyla meydana gelen duygusal gerilim ve gerginliktir. Herhangi bir kişinin stresini tamamen ortadan kaldırması mümkün değildir. Bu sebepten dolayı kişinin stresi çok iyi bilmesi, stresle baş etmesi ve stresin üstesinden nasıl gelmesi gerektiğini bilmek zorundadır.
Stres ilk önce fizyolojik bir şekilde ortaya çıkar ve sonucunda kişide ağrı, hastalık, yaşlanma ve sonrasında ölüm meydana gelmektedir. Stres anında ortaya çıkan duyguların fark edilmesi kontrol altına alınmaya çalışılması çok zordur. Stres kişiden kişiye farklılık gösterir. Bir kişi için stres yaratan bir durum, başka bir kişi için stres yaratmayabilir. Çünkü herkesin stres anında farklı tepkiler vermesi, stresi farklı durum ve koşullarda deneyimlemesiyle alakalıdır. Trafik ışığı kırmızı yandığında dururuz, yağmur yağdığında kapalı yerlere sığınırız, her gün işe gider çalışırız. Bu koşullar normaldir ve gerginlik ve tehdit içermediğinden dolayı strese yol açmaz. Ailemizden sevdiğimiz bir kişinin hastaneye kaldırıldığını öğrensek trafik ışığını, beklediğinizi ve çalışmak zorunda olduğunuzu düşünün. Koşullar aynı fakat anlamlar farklı olduğundan bu olaylar stres yaratabilir.
Stres kaynaklarından biri değişimdir. Çoğu insan, yaşamında düzen ve süreklilik ister. Bu yüzden yaşamda değişikliğe yol açabilecek iyi ya da kötü bir olay strese yol açar. Gündelik sıkıntılar (sinirlenme, engellenme, küçük olaylar) kişide stres oluşturmaktadır. Stresin bir diğer kaynağı ise baskıdır. İş yaşamında daha fazla yaşanmakla birlikte, kişide davranış hızını arttıra ve daha yüksek standartta bir performans göstermek zorunda hissettiğinde ortaya çıkar. Engellenme de strese katkıda bulunur. Kişi amacına ulaşmada engellenirse stres yaşar. Çatışma, yaşam içinde tüm dertlerin en yaygın olanıdır. Kişi kolayca çatışmaya girebilmekte ve kendine uyuşmayan istek veya amaçla karşılaştığında stres olmaktadır. En önemlisi de kişinin kendi kendine yarattığı strestir. Kişi çevresel faktörlerden bağımsız bir şekilde, gereksiz yere kendisine zarar veren düşüncelerle stres oluşturur. Günlük yaşamda en çok strese sebep olan faktörler ise yüksek ses, parlak ışık, maddi sıkıntılar, ölüm, iş yaşamı, ailevi sorumluluklar, sınavlar, kronik hastalıklar ve yaşam tarzıdır. Stresin psikolojik belirtileri ise sinirlilik, sabırsızlık, öfke, endişe, kaygı, üzüntü, gerilim, karar vermede güçlük, sık sık hayal kurma, hafızada zayıflık, ölüm ve intihar düşünceleri, alkol ve madde kullanımı şeklinde görülmektedir.
Stres yönetimi, kişiyi baskı altında bırakan stresle karşı karşıya kaldığında stresin en aza indirilmesini sağlayan bir süreçtir. Bu süreçte kişi kendine bir çözüm yolu bulmaktadır. Örneğin, birey saldırıya maruz kaldığında anlık olarak bir çözüm yolu üretir ve saldırarak ya da kaçarak tehlikeyi ortadan kaldırmaya çalışır. Stresle başa çıkmak için kısa vadede bütün kurallar ve yöntemler öğrenilmelidir. Ardından stresin farkına varılmalı ve zararlı yönlerinden kaçınmalıdır. Uzun vadede ise stresi yönetip, sağlıklı, düzenli ve verimli bir hayat sürdürebilmelidir.
Düşük bir stresle hayatınızı sürdürebilmek için ilk olarak gevşeme ve fiziksel egzersizleri her gün yapmalısınız. Sağlığınızı mükemmelleştirmek için spor yapın. Dengeli ve sağlıklı bir şekilde beslenin. Bir sonraki güne daha enerjik ve sağlıklı başlamak için uyku saatlerinize dikkat edin çünkü uyku, stresle baş edebilmek için önemli bir davranıştır. Çoğunlukla işinizi onaylayan ve sizi destekleyen insanlarla birlikte olun. Zaman kavramına çok katı olmayın. Görüş açınızı geliştirecek ve değiştirecek yazılar okuyun. Kişisel özgürlüklerinizi koruyun. Yenilikleri denemeye açık olun. İçki ve sigarayı azaltın, mümkünse bırakın. Gündelik zamanda şaka ve mizaha yer verin. Hayır demeyi öğrenin. Olumsuz durumlara hemen boyun eğmeyin. Sürekli devam eden ve başa çıkılmayan stres yaşıyorsanız da bir uzmandan yardım alabilirsiniz.
