Eskiden zevk aldığınız aktivitelere olan ilginizi mi kaybettiniz? Çaresizlik ve umutsuzluk duygularıyla mücadele ediyor musunuz? Günü atlatmak gittikçe zorlaşıyor mu? Eğer öyleyse, yalnız değilsin. Geçmişimiz veya başarılarımız ne olursa olsun, depresyon yaşlandıkça hepimizin başına gelebilir. Yaşlı depresyonun semptomları hayatınızın her alanını etkileyebilir, enerjinizi, iştahınızı, uykunuzu ve işe, hobilerinize ve ilişkilere olan ilginizi etkileyebilir.
Ne yazık ki, depresif yaşlı yetişkinlerin çoğu, depresyon belirtilerini fark edemiyor veya ihtiyaç duydukları yardımı almak için gerekli adımları atmıyor. Yaşlı depresyonunun bu kadar sıklıkla gözden kaçmasının birçok nedeni vardır. Hüzünlü olmak için iyi bir nedeniniz olduğunu veya depresyonun yaşlanmanın sadece bir parçası olduğunu varsayabilirsiniz. Çevrenizde çok az kişinin sıkıntınızı fark etmesi ile tek başına depresyona yol açabilen, ‘izole’ bir şekilde kalabilirsiniz. Fiziksel şikayetlerinizin depresyon belirtileri olduğunun farkında olmayabilirsiniz. Duygularınız hakkında konuşmak veya yardım istemekte isteksiz olabilirsiniz.
Depresyonun yaşlanmanın kaçınılmaz bir parçası olmadığını anlamak önemlidir, zayıflık belirtisi veya karakter kusuru da değildir. Geçmişiniz veya hayattaki önceki başarılarınız ne olursa olsun, her yaşta herkesin başına gelebilir. Yaşlandıkça yaşamın değişmesi, emeklilik, sevdiklerinizin ölümü, sağlığın azalması gibi durumlar bazen depresyonu tetikleyebilir, ancak sizi aşağıda tutmaları gerekmez. Yaşlandıkça karşılaştığınız zorluklar ne olursa olsun, bir kez daha mutlu ve umutlu hissetmek ve altın yıllarınızın tadını çıkarmak için atabileceğiniz adımlar vardır.
Yaşlılarda depresyonu tanımak, belirti ve semptomları bilmekle başlar. Depresyon şunları içerir; üzüntü veya umutsuzluk duyguları, açıklanamayan veya ağırlaşan ağrı ve sızılar, sosyalleşmeye veya hobilere karşı ilgi kaybı, kilo kaybı veya iştahsızlık, umutsuzluk veya çaresizlik duyguları, motivasyon ve enerji eksikliği, uyku bozuklukları (uykuya dalma veya uykuda kalma güçlüğü, aşırı uyku veya gündüz uyku hali), öz-saygı kaybı (yük olma endişesi, değersizlik veya kendinden nefret etme duyguları), yavaşlamış hareket veya konuşma, alkol veya diğer uyuşturucuların artan kullanımı, ölüme bağlılık (intihar düşünceleri), hafıza sorunları, kişisel bakımı ihmal etmek (öğün atlamak, ilaçları unutmak, kişisel hijyeni ihmal etmek).
Yaşımız ilerledikçe, genellikle depresyon riskini artırabilecek önemli yaşam değişiklikleriyle karşı karşıya kalırız. Bunlar şunları içerebilir:
- Sağlık sorunları. Hastalık ve sakatlık, kronik veya şiddetli ağrı, bilişsel gerileme, ameliyat veya hastalık nedeniyle vücut imajınızın bozulması depresyona katkıda bulunabilir.
- Yalnızlık ve izolasyon. Yalnız yaşamak, ölümler veya yer değiştirme nedeniyle azalan bir sosyal çevre, hastalık nedeniyle azalan hareketlilik veya araç kullanma ayrıcalıklarının kaybı gibi faktörler depresyonu tetikleyebilir.
- Azaltılmış amaç duygusu. Emeklilik, beraberinde kimlik, statü, özgüven ve finansal güvenlik kaybını da beraberinde getirebilir ve depresyon riskini artırabilir. Hoşunuza giden faaliyetler üzerindeki fiziksel sınırlamalar da amaç duygunuzu etkileyebilir.
- Korkular. Bunlar ölüm veya ölme korkusunun yanı sıra mali sorunlar veya sağlık sorunları nedeniyle endişeyi içerir.
- Yakın tarihli yaslar. Arkadaşların, aile üyelerinin ve evcil hayvanların ölümü veya bir eşin veya partnerin kaybı, yaşlı yetişkinlerde yaygın depresyon nedenleridir.
Belli bir yaştan sonra yaşlı yetişkinlerin yeni beceriler öğrenemeyeceklerini, yeni aktiviteler deneyemeyeceklerini veya yeni yaşam tarzı değişiklikleri yapamayacaklarını düşünmek yanlıştır. Gerçek şu ki, insan beyni değişmeyi asla bırakmıyor, bu yüzden yaşlı bir yetişkin olarak, yeni şeyler öğrenme ve depresyondan kurtulmanıza yardımcı olabilecek yeni fikirlere uyum sağlama konusunda genç bir insan kadar yeteneklisiniz. Depresyonun üstesinden gelmek, zevk aldığınız yeni şeyleri bulmayı, değişime uyum sağlamayı öğrenmeyi, fiziksel ve sosyal olarak aktif kalmayı ve topluluğunuz ve sevdiklerinize bağlı hissetmeyi içerir. Elbette depresyondayken harekete geçmek ve kendi kendine yardım adımlarını eyleme geçirmek zor olabilir. Bazen daha iyi hissetmek için yapmanız gerekenleri düşünmek bile bunaltıcı görünebilir. Ancak küçük adımlar, nasıl hissettiğinizde büyük bir fark yaratabilir. Eskiden yapabildiğiniz şeye değil, hala yapabileceğiniz şeylere odaklanın. Yeni bir yetenek öğrenin. Vücudunuzu hareket ettirin. Kaliteli uykunuzu destekleyin. Güneş ışığında zaman geçirin. Sağlıklı beslenin. Bu süreçte profesyonel yardım almayı ihmal etmeyin. Sağlıklı günler.
